Alan Çalışmaları Programı

Ders Modülleri

  • Ortadoğu ve Kuzey Afrika Çalışmaları
  • Avrasya Çalışmaları
  • Balkanlar ve Karadeniz Çalışmaları
  • Avrupa Birliği Çalışmaları
  • Küresel Çalışmalar
  • Siyasi Coğrafya ve Jeopolitik
  • Terörizm ve Uluslararası Siyaset
  • Felsefe Okumaları

Modül İçerikleri

Ortadoğu ve Kuzey Afrika Çalışmaları

Bu dersin amacı, katılımcılara, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ile ilgili temel bilgiler vermek, katılımcıların bölgeyle ilgili güncel dış politika gelişmelerini analitik olarak çözümlemelerini sağlayacak altyapıyı sunmaktır.

Ders, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’nın coğrafi, siyasi, demografik ve dinsel sınırlarının belirlenmesine yönelik bir giriş ile başlamakta, daha sonra, bölgedeki gelişmelerde önemli bir belirleyici olan Filistin sorunu ile Soğuk Savaş döneminde bölge ülkeleri arasında yaşanan ideoloji ve rekabet konuları irdelenmektedir. Ayrıca, bölgedeki ilişkilerin anlaşılmasına yönelik olarak Irak ve İran gibi ülkelerin dış politikalarının yanı sıra, milliyetçilik ve toplumsal hareketler ile bölgenin ekonomi-politiği gibi tematik konular tartışılmaktadır. Son kısımda ise, Arap uyanışı çerçevesinde, Türkiye’nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika politikası bağlamında, bölgedeki son dönem gelişmeler analiz edilmektedir.

Avrasya Çalışmaları

Bu ders, Avrasya’daki başlıca güvenlik, sosyo-politik ve kültürel konuları incelemeyi amaçlamaktadır. Ders, aynı zamanda, Avrasya’daki gelişmelerin Türkiye’ye olası yansımaları açısından analiz edilmesine yardımcı olmayı da amaçlamaktadır.

Ders öncelikle, Avrasya’nın tarihini Çarlık öncesi, Çarlık ve Sovyet dönemleri ile Sovyet sonrası dönüşüm sürecine odaklanarak incelemektedir. Takip eden bölüm, Sovyet sonrası Rus dış politikasının ilkeleri ile birlikte, Avrupa-Atlantik, Ortadoğu ve Asya-Pasifik bölgelerine yönelik politikalarını ele almaktadır. Son üç bölümde, Avrasya’nın Doğu Slav, Kafkasya ve Orta Asya bölgelerinde ortaya çıkan uluslararası eğilimleri analiz etmektedir. Bu bölümler, bu ülkelerin tarihi, sosyo-ekonomik yapı ve siyasetlerinin yanı sıra, hem Moskova’dan Sovyet-sonrası bağımsızlıklarını güçlendirme, hem de bölgesel ve küresel aktörlerle yeni ortaklıklar kurma stratejilerine odaklanmaktadır.

Balkanlar ve Karadeniz Çalışmaları

Balkanlar ve Karadeniz bölgelerinde bulunan ülkeler, 21. yüzyılda bir yandan Soğuk Savaş döneminin izlerini tamamen silmek için çaba harcamakta, diğer yandan, yeni dönem uluslararası sistemindeki yerlerini belirlemeye çalışmaktadır. Bu bölgelerde bulunan siyasal aktörler, hem Avro-Atlantik kurumlarla çeşitli boyutlarda ilişki geliştirmekte, hem de kendi aralarında işbirliği oluşturmaya çalışmaktadırlar.

Bu ders kapsamında, öncelikle birbirleriyle kısmen örtüşen bu iki bölgeyle ilgili kavramsal/kuramsal çerçeve oluşturulmaya çalışılmakta, daha sonra tarihsel süreç ve günümüzdeki gelişmeler incelenmektedir. Ders kapsamında ayrıca, küresel aktörlerin ve Türkiye’nin bu bölgelere yönelik politikaları da tartışılmaktadır.

Avrupa Birliği Çalışmaları

Bu dersin amacı, Avrupa bütünleşme sürecinin arkasında yatan tarihsel ve teorik arka plan çerçevesinde, bu süreci ekonomik, siyasi, sosyal ve hukuksal yönleriyle irdeleyerek, Avrupa Birliği’nin (AB) bugün geldiği noktayı anlamak, karşı karşıya kaldığı meydan okumalar ile geleceğine yönelik gelişmeleri tartışabilmek için gerekli bilgi ve donanımı kazandırmaktır.

Bu bağlamda, tarihsel bakış açısıyla, AB’nin siyasal ve ekonomik bütünleşme evriminin incelenmesinin yanı sıra, AB’nin işleyişi, hukuku ve siyaseti gibi konular ele alınmakta, daha özelinde ise, AB’nin dış politikası, genişleme politikası ve bazı önemli ortak politika alanlarının içerikleri ve politika yapım süreçleri tartışılmaktadır. Ayrıca, Avrupa bütünleşme sürecinde önemli bir yere sahip olan “egemenlik”, “Avrupa kimliği”, göç ve iltica, AB’de Temel Haklar Şartı gibi kavram ve konular ele alınarak, katılımcılara AB çalışmaları kapsamındaki temel tartışmalara katılma olanağı sağlanmaktadır.

Küresel Çalışmalar

Bu dersin temel hedefi, günümüz uluslararası ilişkilerinin önde gelen dinamiklerinden biri olan küreselleşme olgusu hakkında bilgi vermektir. Bu derste, küreselleşme ile ilintili olan farklı meseleler derinlemesine incelenmektedir. Bu meselelerden bazıları; küresel siyaset, ekonomi, kültür, teknoloji ve küreselleşmenin neden olduğu ve/veya başa çıkması gereken meydan okumalardır. Ders boyunca, katılımcıların, küreselleşmenin nedenleri ve sonuçları ile küreselleşme sürecinin pozitif ve negatif yansımaları üzerine düşünmeleri amaçlanmaktadır.

Ders, küreselleşme tanımları, tarihi ve teorileri olmak üzere farklı bölümlerden oluşmaktadır. Derste daha sonra, küreselleşme ile ilintili olan değişik problemler daha yakından incelenmektedir. Dersin son kısmında, Türkiye’deki küreselleşme tartışmaları üzerinde durulmaktadır.

Siyasi Coğrafya ve Jeopolitik

Dersin amacı, katılımcıları siyasi coğrafya ve jeopolitik ile ilgili temel tartışmalar hakkında bilgilendirmek ve onların dünya siyasetinin jeopolitik ve coğrafi kurgularına yönelik analitik yaklaşmalarını kolaylaştıracak kavramsal çerçeveyi sunmaktır.

Ders, siyasi coğrafya ve jeopolitiğe dönük tarihsel ve kavramsal bir giriş ile başlamakta, daha sonra dünya siyasetinin coğrafi ve jeopolitik düzeyde kavramsallaştırılmasına ilişkin farklı perspektifler sunarak devam etmektedir. Dersin son bölümünde ise, değişen jeopolitik ve siyasi coğrafya bağlamında; din, medeniyet, kültür ve kimlik gibi olguların uluslararası politikayı ne şekilde etkilediği incelenmektedir.

Terörizm ve Uluslararası Siyaset

Bu dersin amacı, terörizm ile ilgili temel kavramsal, kuramsal ve analitik yaklaşımları tanıtmak, tarihsel ve güncel terörizm tartışmalarına giriş yapmaktır.

Ders, katılımcıları, gündemden düşmeyen konuları, medyatik ve siyasal ilginin uzağında, tarafsız bir analizle anlamaya ve terörizme karşı politikalar üretmenin imkânlarını incelemeye davet etmekte, kuramsal ve pratik iki bölümde konuyu irdelemektedir.

Felsefe Okumaları

Bu dersin amacı, katılımcılara binlerce yıllık felsefe kültürünü okuyup anlayabilme yetisi kazandıracak temel bir bakış açısı vermektir. Nitelikli düşünme, analitik sorgulama ve sistematik eleştirme yeteneklerini canlandırmak, dersin temel hedefleri arasındadır.

Derste ayrıca, katılımcıların bireysel yaşamlarında ve toplumsal hayatta karşılaştıkları düşünsel problemlere karşı yeni tavır ve pozisyonlar üretebilmelerini sağlayacak gerekli temel donanım verilmekte ve fikirleri analiz etme ve sentezleyebilme kabiliyetlerini kuvvetlendirmelerine yönelik çalışmalar yapılmaktadır.